A crise climática, o risco de novas pandemias e os conflitos armados (a guerra entre Israel e Hamás na Franxa de Gaza, a invasión rusa de Ucraína, e outros en Burkina Faso, Myanmar, Nixeria, Siria, Somalia, Sudán, Iemen, etc.), constitúen as maiores ameazas para a humanidade e o planeta, nun mundo que navega sen rumbo e sen líderes, cun G-7 que impón a súa lei -hai que pasar da gobernabilidade plutocrática a escala global a un novo multiculturalismo democrático- e unha Unión Europea inoperante ante o conflito Rusia-Ucraína -coa Unión Europea actuando como interlocutor de Moscova en lugar da OTAN as cousas serían diferentes-, motivos máis que suficientes para preocuparse e a través desta columna alza a voz.
O mundo necesita paz, hai que buscar solucións aos conflitos armados e poñer fin dunha vez por todas a tantos investimentos en armas con fins bélicos, que o único que fan é traer destrución e morte aos seres inocentes. Nada mellor que destinar estes recursos a paliar a crise humanitaria, a erradicar a pobreza e a fame no mundo, a promover a habitabilidade da terra, naquelas zonas máis desfavorecidas do planeta, onde hai fame, falta de infraestruturas de abastecemento e de saneamento de augas, falta de atención sanitaria, etc.
Cómpre pór fin á sobreexplotación dos recursos naturais, xa que os episodios de calor extrema, inundacións, incendios, son cada vez máis frecuentes, como consecuencia dos desequilibrios provocados pola excesiva actividade antrópica sostida no tempo, e se continuamos así imos cara ao ecocidio. O cambio climático está a causar destrución, fame, pobreza, millóns de mortes e moito sufrimento. O ser humano é o único que pode frear esta ameaza para a nosa supervivencia, xa que os grandes problemas que ten a humanidade na actualidade (quecemento global, perda de biodiversidade, pandemias, fame, etc.) poden ser combatidos con unidade de acción, sumando esforzos por parte de todos.
A nosa xeración é a primeira en enfrontarse ao cambio climático, ou actuamos con urxencia e contundencia ou será unha misión case imposible para as xeracións vindeiras. Os nosos estilos de vida deben cambiarse rapidamente para facelos compatibles coa saúde do planeta. Debemos estar preparados para o risco de novas pandemias nun futuro próximo, así como adoptar medidas drásticas para mitigar e adaptarse ao cambio climático, hai que frear a crise climática na medida do posible, ademais de protexer a biodiversidade e promover a economía circular.
Comparto plenamente a reflexión de François Rabelais, que na súa obra 'Pantagruel' di o seguinte: "a ciencia sen conciencia é a ruína da alma". Aínda que no horizonte planetario de 2024 hai máis sombras que luces, está nas nosas mans cambiar o rumbo das cousas e construír un mundo novo, en paz, sen ecocidio, sen pobreza, sen fame e con igual dignidade para todos os seres humanos. Temos ciencia, sexamos conscientes de que a nosa finalidade principal é mellorar a vida das persoas. É o camiño a seguir.
Francisco Peña
Científico, académico, escritor e humanista