En Homero o corazón indicaba non só o centro corporal -di o Papa Francisco en Dilexit nos- senón tamén o centro anímico e espiritual do ser humano. Na Ilíada, o pensar e o sentir son do corazón e están moi próximos entre si, aparecendo como centro do querer no que se fraguan as decisións importantes.
En Platón adquire unha función sintetizadora do racional e tendencial de cada un, pois tanto o mandato das facultades superiores como as paixóns transmítense a través das veas que conflúen nel. Así advertimos a importancia de considerar ao ser humano non como unha suma de distintas capacidades, senón como un mundo anímico corpóreo cun centro unificador que outorga a todo o que vive o transfondo dun sentido e unha orientación.
Neste mundo líquido é necesario falar de novo do corazón, apuntar cara a onde cada persoa fai a súa síntese, alí onde ten a fonte e a raíz de todas as súas potencias, conviccións, paixóns e eleccións.
O disimulo e o engano danan e perverten o corazón. Máis aló dos intentos por expresar algo que non somos, nel xógase todo e é a base de calquera proxecto sólido para a nosa vida.
Neste mundo líquido é necesario falar de novo do corazón, apuntar cara a onde cada persoa fai a súa síntese, alí onde ten a fonte e a raíz de todas as súas potencias, conviccións, paixóns e eleccións. Pero movémonos en sociedades de consumidores dominados pola tecnoloxía, sen paciencia para facer os procesos que require a interioridade. Hoxe o ser humano corre o risco de perder o seu centro, atopándose a miúdo trastornado, dividido, case privado dun principio interior que xere unidade e harmonía no seu ser e obrar. Modelos de comportamento bastante difundidos, por desgraza, exasperan a súa dimensión racional-tecnolóxica ou, ao contrario, a súa dimensión instintiva. Falta corazón.
Se o corazón está devaluado tamén se devalúa o que significa falar desde o corazón, actuar con el, maduralo e coidalo. Cando non se aprecia o específico del perdemos as respostas que a soa intelixencia non pode dar, o encontro cos demais e a poesía. E tamén a historia e as nosas historias, porque a verdadeira aventura persoal constrúese desde este.
Necesitamos que todas as accións se poñan baixo o dominio político do corazón, que a agresividade e os desexos obsesivos se aquieten no ben maior que lles ofrece e na fortaleza que ten contra os males; que a intelixencia e a vontade se poñan tamén ao seu servizo gustando as verdades; que a vontade desexe o ben maior que el coñece, e que a imaxinación e os sentimentos se deixen moderar por el.
Cando non se aprecia o específico del perdemos as respostas que a soa intelixencia non pode dar, o encontro cos demais e a poesía.
Á vez o corazón fai posible calquera vínculo auténtico, porque unha relación construída sen este é incapaz de superar a fragmentación do individualismo.
No corazón prodúcese esta paradoxal conexión entre a valoración do propio ser e a apertura aos outros, entre o encontro persoal consigo mesmo e a doazón aos demais. Só se chega a ser un mesmo cando se adquire a capacidade de recoñecer ao outro; e atópase co outro quen pode recoñecer e aceptar a propia identidade.
Cando cada un reflexiona, busca, sobre o seu propio ser e a súa identidade ou analiza as cuestións máis elevadas; cando pensa sobre o sentido da súa vida e mesmo se busca a Deus, aínda cando experimente o gusto de ter albiscado algo da verdade, iso necesita atopar a súa culminación no amor. Amando, a persoa sente que sabe por que e para que vive; e todo conflúe nun estado de conexión e harmonía.
San Xoán Paulo II dixo que entregándonos xunto ao Corazón de Cristo “poderase construír a tan desexada civilización do amor”. A proposta cristiá é atractiva cando pode vivirse e manifestarse na súa integralidade. Que culto sería para Cristo se nos conformásemos cunha relación individual sen interese por axudar aos demais? Pero por esta razón tampouco se trata dunha promoción social baleira de significado relixioso, que en definitiva sería querer para o ser humano menos do que Deus quere darlle. De aí a importancia do corazón.